Co to jest DYSLEKSJA?
Dysleksja rozwojowa to specyficzne trudności w czytaniu i pisaniu u dzieci o prawidłowym rozwoju umysłowym. Spowodowane są zaburzeniami niektórych funkcji poznawczych, motorycznych i ich integracji, uwarunkowanymi nieprawidłowym funkcjonowaniem układu nerwowego.
Najczęściej stosuje się termin "dysleksja rozwojowa" dla określenia syndromu specyficznych trudności w uczeniu się czytania i pisania.
Najczęściej mówimy o 3 typach dysleksji:
- DYSLEKSJA - specyficzne trudności w czytaniu;
- DYSORTOGRAFIA - specyficzne trudności z opanowaniem poprawnej pisowni (w tym błędy ortograficzne);
- DYSGRAFIA - niski poziom graficzny pisma.
„Dlaczego?”. Czy wiemy skąd bierze się dysleksja i jakie są przyczyny jej występowania?
Zaburzenia funkcji percepcyjno motorycznych (spostrzegania wzrokowego, słuchowego, motoryki) i ich współdziałania (integracji percepcyjno motorycznej), funkcji językowych, pamięci (wzrokowej, słuchowej, ruchowej), lateralizacji, orientacji w schemacie ciała i przestrzeni to najczęstsze przyczyny występowania specyficznych trudności w uczeniu się.
Uwarunkowania tych zaburzeń są wielorakie (polietiologia). Wskazuje się na dziedziczność, zmiany anatomiczne i zaburzenia fizjologiczne układu nerwowego (w okresie ciąży i porodu o nieprawidłowym przebiegu). Zaniedbanie środowiskowe oraz brak szybkiej interwencji pogłębia zaburzenia i trudności dziecka.
Jak zatem możemy rozpoznać dziecko z dysleksją? Jakie są objawy dysleksji rozwojowej?
Specyficzne trudności w czytaniu i pisaniu ujawniają się dopiero w szkole, podczas gdy już w okresie przedszkolnym można zauważyć objawy, które cechują tzw. dzieci ryzyka dysleksji:
- opóźniony rozwój mowy;
- mała sprawność i koordynacja ruchów podczas zabaw ruchowych, samoobsługi, rysowania i pisania (brzydkie pismo);
- wadliwa wymowa, trudności z wypowiadaniem złożonych słów, błędy gramatyczne;
- trudności z różnicowaniem głosek podobnych oraz z wydzieleniem sylab, głosek ze słów i ich syntezą;
- trudności z wykonywaniem układanek i odtwarzaniem wzorów graficznych;
- oburęczność;
- mylenie prawej i lewej ręki;
- trudności w czytaniu pomimo dobrej inteligencji oraz braku zaniedbania środowiskowego i dydaktycznego;
- trudności z opanowaniem poprawnej pisowni: pismo zwierciadlane, mylenie liter podobnych pod względem kształtu (p-b-d-g), liter odpowiadających głoskom zbliżonym fonetycznie, opuszczanie liter, błędy ortograficzne pomimo znajomości zasad ortografii.
Jak funkcjonuje uczeń z dysleksją w szkole?
Uczeń z dysleksją cierpi nie tylko na lekcji języka polskiego, ale też na wielu innych przedmiotach, gdyż zazwyczaj ma ogromne kłopoty ze skupieniem się i koncentracją. Uczeń z dysleksją często uczy się w domu, ale później na sprawdzianie nic nie umie. To co uczeń napisze na sprawdzianie nie jest jego rzeczywistą wiedzą, a jedynie jej wycinkiem. Dziecko, u którego stwierdzono dysleksję, ma prawo aby zaopiekował się nim specjalista – między innymi pedagog, psycholog czy logopeda i ma prawo do swojej indywidualnej terapii w specjalistycznej poradni. Pojawiła się też możliwość, aby przy tzw. dysleksji głębokiej zwolnić ucznia z nauki drugiego języka.
Uczeń z dysleksją powinien posiadać opinię z poradni psychologiczno-pedagogicznej, która stwierdza i opisuje jego problem i trudności.
Uczeń z dysleksją ma wydłużony czas na sprawdzianie, często przystosowany arkusz (np. poprzez zastosowanie większej czcionki i innego układu graficznego). Niekiedy nauczyciel musi wspierać ucznia czytając mu pytania. Jednak najważniejsze jest to, że każde dziecko z dysleksją jest w stanie być wspaniałym uczniem i później wspaniałym studentem i pracownikiem. Dysleksja to nie wyrok i wcale nie musi być przeszkodą w normalnym życiu oraz w osiąganiu wielkich sukcesów i zrobieniu spektakularnej kariery. Z historii znamy wiele sławnych osób, które miały dysleksję.
Dla niektórych z nich trudności dyslektyczne były przekleństwem, dla innych zwykłą przeciwnością losu, ale dla wszystkich były wielkim wyzwaniem. Uczmy się od sławnych osób z dysleksją, jak radzić sobie z tymi niezwykłymi trudnościami. A jest od kogo się uczyć, bo to naprawdę wielcy ludzie: Albert Einstein, Hans Christian Andersen, Pablo Picasso, Thomas Edison, Leonardo da Vinci, Walt Disney, Whoopi Goldberg, Tom Cruise, Agatha Christie.
Dla tych co chcą dowiedzieć się więcej, polecamy:
Wspomnienia ucznia - Pobierz (PDF)
Jestem rodzicem dziecka z dysleksją - Pobierz (PDF)
Katalog rodzicielskich zachowań - Pobierz (PDF)
Jak robić dyktando - Pobierz (PDF)
Dekalog dla rodziców - Pobierz (PDF)
Źródło:
www.ptd.edu.pl
Monika Markowiak